Trẻ chậm mọc răng nên bổ sung gì? Những điều cần lưu ý

Trẻ chậm mọc răng là như thế nào?

Thông thường, trẻ bắt đầu mọc chiếc răng đầu tiên vào khoảng 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, khoảng thời gian này có thể dao động từ 4 - 12 tháng tùy vào cơ địa từng bé. Nếu sau 12 tháng mà trẻ chưa mọc răng, cha mẹ cần lưu ý theo dõi vì có thể bé thuộc nhóm chậm mọc răng.

Trẻ thường bắt đầu mọc chiếc răng đầu tiên vào khoảng 6 tháng tuổi

Dưới đây là mốc mọc răng trung bình của trẻ:

• 6 - 10 tháng: Răng cửa giữa hàm dưới xuất hiện.
• 8 - 12 tháng: Răng cửa giữa hàm trên mọc.
• 9 - 13 tháng: Răng cửa bên hàm trên xuất hiện.
• 10 - 16 tháng: Răng cửa bên hàm dưới mọc.
• 13 - 19 tháng: Răng hàm đầu tiên xuất hiện.
• 16 - 23 tháng: Răng nanh mọc.
• 23 - 33 tháng: Răng hàm thứ hai hoàn thiện.

Nếu sau 12 tháng mà trẻ chưa mọc răng, cha mẹ nên theo dõi và tìm hiểu nguyên nhân để có hướng bổ sung phù hợp.

Nguyên nhân khiến trẻ chậm mọc răng

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ chậm mọc răng, bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Nếu cha mẹ từng mọc răng chậm, khả năng cao bé cũng sẽ như vậy.
• Thiếu hụt chất dinh dưỡng: Thiếu các chất như canxi, vitamin D, K2, phốt pho và magie có thể làm chậm quá trình hình thành và phát triển răng.
• Sinh non, thiếu cân: Trẻ sinh non hoặc có cân nặng thấp thường có quá trình phát triển chậm hơn so với các bé sinh đủ tháng, đủ cân, bao gồm cả việc mọc răng.
• Bệnh lý: Một số bệnh lý như suy giáp bẩm sinh, còi xương, rối loạn chuyển hóa có thể khiến trẻ mọc răng chậm.
• Chế độ ăn thiếu khoa học: Trẻ ăn uống thiếu dưỡng chất, đặc biệt là thiếu sữa mẹ hoặc chế độ ăn dặm không đầy đủ, cũng ảnh hưởng đến mọc răng.

Trẻ chậm mọc răng do nhiều nguyên nhân

Trẻ chậm mọc răng là thiếu chất gì?

Thiếu các vi chất quan trọng là nguyên nhân chính khiến trẻ chậm mọc răng. Dưới đây là các chất cần thiết:

• Canxi: Là thành phần chính cấu tạo nên răng và xương. Khi canxi trong cơ thể không đủ cung cấp trẻ sẽ mọc răng chậm hơn so với bình thường.
• Vitamin D: Hỗ trợ hấp thụ canxi vào cơ thể. Do đó, thiếu vitamin D có thể gây cản trở đến quá trình mọc răng
• Vitamin K2: Đóng vai trò đưa canxi từ máu đến xương và răng. Cơ thể bị thiếu vitamin K2 sẽ không đủ hàm lượng canxi để mọc răng.
• Magie và phốt pho: Hỗ trợ sự phát triển của men răng và ngà răng.

Trẻ chậm mọc răng có thể do thiếu canxi

Trẻ chậm mọc răng có nguy hiểm không?

Chậm mọc răng không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng nếu đi kèm với các biểu hiện như còi xương, chậm phát triển vận động, biếng ăn, quấy khóc nhiều, thì cha mẹ cần đưa bé đi khám. Nếu không được bổ sung dưỡng chất kịp thời, trẻ có thể gặp các vấn đề như:

• Ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai và tiêu hóa.
• Nguy cơ mắc các bệnh lý răng miệng như sâu răng, viêm lợi…
• Gây lệch khớp cắn nếu răng mọc không đồng đều.
• Ảnh hưởng đến phát triển ngôn ngữ do chậm phát âm.

Xem thêm: Cấu tạo răng trẻ em và những vấn đề răng miệng thường gặp

Trẻ chậm mọc răng nên bổ sung gì?

Ngoài các yếu tố di truyền hoặc bệnh lý, chế độ dinh dưỡng cũng đóng vai trò rất lớn trong việc hỗ trợ mọc răng đúng thời điểm. Vậy trẻ chậm mọc răng nên bổ sung gì để cải thiện tình trạng này? Dưới đây là một số dưỡng chất cần thiết cha mẹ nên lưu ý trong khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ.

Thực phẩm giàu canxi

Canxi là khoáng chất thiết yếu giúp hình thành và phát triển răng cũng như hệ xương khỏe mạnh. Trẻ em thiếu canxi thường có biểu hiện chậm mọc răng hoặc răng mọc không đều, men răng yếu.

Bổ sung thực phẩm giàu canxi trong bữa ăn của trẻ

Cha mẹ có thể bổ sung canxi cho trẻ thông qua các thực phẩm như sữa và các chế phẩm từ sữa (sữa chua, phô mai); hải sản như tôm, cua; rau xanh đậm như cải bó xôi, cải xoăn, đậu phụ; hạt chia, hạnh nhân….

Thực phẩm giàu vitamin D

Vitamin D đóng vai trò hỗ trợ cơ thể hấp thụ canxi hiệu quả hơn. Nếu trẻ được cung cấp đầy đủ canxi nhưng thiếu vitamin D thì khả năng hấp thụ canxi vào xương và răng vẫn sẽ bị hạn chế.

Những thực phẩm giàu vitamin D mà cha mẹ nên bổ sung bao gồm cá hồi, cá thu, cá ngừ; trứng gà (đặc biệt là lòng đỏ).... Bên cạnh đó, việc cho trẻ tắm nắng vào buổi sáng sớm (trước 9 giờ) từ 10–15 phút mỗi ngày cũng giúp cơ thể tổng hợp vitamin D tự nhiên hiệu quả.

Thực phẩm giàu vitamin D hỗ trợ cơ thể hấp thụ canxi hiệu quả hơn

Thực phẩm giàu vitamin K2

Vitamin K2 là dưỡng chất ít được nhắc đến nhưng lại rất quan trọng trong việc điều hướng canxi đến đúng nơi – đó là răng và xương. Nếu thiếu K2, canxi có thể tích tụ sai vị trí, gây ra các vấn đề về sức khỏe khác. Một số nguồn thực phẩm giàu vitamin K2 bao gồm gan động vật, sữa và các loại phô mai lên men tự nhiên.

Trái cây và rau xanh

Rau củ quả không chỉ cung cấp chất xơ mà còn giàu vitamin C – dưỡng chất hỗ trợ nướu khỏe mạnh và thúc đẩy quá trình mọc răng. Các loại trái cây như cam, quýt, bưởi, dâu tây; cùng các loại rau như bông cải xanh, rau bina, súp lơ… nên được đưa vào khẩu phần ăn hàng ngày để tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện tình trạng chậm mọc răng ở trẻ.

Nên bổ sung nhiều trái cây, rau xanh cho trẻ

Trẻ chậm mọc răng nên tránh ăn gì?

Bên cạnh việc bổ sung các dưỡng chất cần thiết, việc kiểm soát thực phẩm trong chế độ ăn hàng ngày của trẻ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ mọc răng đúng thời điểm. Một số loại thực phẩm không chỉ gây hại cho răng nướu mà còn có thể làm chậm quá trình mọc răng hoặc khiến trẻ khó chịu.

Dưới đây là những nhóm thực phẩm mà cha mẹ nên hạn chế cho trẻ sử dụng:

Thực phẩm nhiều đường

Đường là “kẻ thù” hàng đầu của sức khỏe răng miệng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Các loại bánh kẹo, nước ngọt, siro hay đồ uống có đường không chỉ làm tăng nguy cơ sâu răng mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến nướu.

Việc ăn quá nhiều đường cũng có thể gây viêm lợi, khiến quá trình mọc răng trở nên đau rát và khó khăn hơn. Do đó, cha mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn bánh quy ngọt, kẹo, nước ngọt có gas và các loại thức uống đóng chai có nhiều đường.

Thực phẩm nhiều đường nên tránh cho trẻ sử dụng nhiều

Thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh

Nướu của trẻ đang trong giai đoạn mọc răng thường rất nhạy cảm, dễ bị tổn thương trước các kích thích nhiệt độ. Thức ăn quá nóng có thể gây kích ứng, làm sưng đau nướu, trong khi các món lạnh như kem, nước đá có thể khiến trẻ bị ê buốt, khó chịu, từ đó làm giảm cảm giác thèm ăn và gây trở ngại trong việc chăm sóc dinh dưỡng.

Hướng dẫn chăm sóc toàn diện cho trẻ chậm mọc răng

Phần lớn các trường hợp trẻ chậm mọc răng không nghiêm trọng và có thể cải thiện thông qua chế độ dinh dưỡng và chăm sóc phù hợp. Dưới đây là những hướng dẫn toàn diện giúp cha mẹ đồng hành cùng con trong giai đoạn này.

Tăng cường bổ sung dinh dưỡng đúng cách

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ chậm mọc răng là do thiếu hụt dưỡng chất, đặc biệt là các khoáng chất và vitamin cần thiết cho sự phát triển của răng và xương. Do đó, cha mẹ nên xây dựng chế độ ăn đa dạng và cân bằng cho trẻ.

Hạn chế thực phẩm gây hại đến răng nướu

Bên cạnh việc bổ sung dưỡng chất có lợi, cha mẹ cũng cần hạn chế những loại thực phẩm có thể gây ảnh hưởng xấu đến răng và nướu.

Hạn chế thực phẩm gây hại đến răng nướu

Có nên cho trẻ uống thuốc khi chậm mọc răng?

Trong đa số trường hợp, trẻ chậm mọc răng không cần dùng đến thuốc mà chỉ cần cải thiện chế độ dinh dưỡng và chăm sóc hợp lý. Tuy nhiên, nếu trẻ có biểu hiện thiếu hụt nghiêm trọng các vi chất như canxi hoặc vitamin D (được xác định thông qua thăm khám) bác sĩ có thể chỉ định sử dụng các sản phẩm bổ sung chuyên biệt.

Điều quan trọng là không nên tự ý cho trẻ uống thuốc hay bổ sung vi chất khi chưa có sự hướng dẫn từ chuyên gia y tế, để tránh gây mất cân bằng dinh dưỡng hoặc tác dụng phụ không mong muốn.

Những lưu ý trong chăm sóc hằng ngày

Việc chăm sóc đúng cách từ sớm sẽ giúp trẻ có nền tảng răng miệng khỏe mạnh và hạn chế các vấn đề phát sinh. Một số điều cha mẹ nên lưu ý bao gồm:

• Cho trẻ bú mẹ đầy đủ, nhất là trong 6 tháng đầu đời, vì sữa mẹ cung cấp nguồn dưỡng chất thiết yếu hỗ trợ phát triển hệ xương và răng.
• Duy trì chế độ ăn đa dạng, đảm bảo đủ các khoáng chất và vitamin thiết yếu như canxi, D, K2, phốt pho…
• Tắm nắng mỗi ngày vào buổi sáng sớm để tăng khả năng tổng hợp vitamin D tự nhiên.
• Vệ sinh răng miệng sớm, ngay cả khi chưa mọc răng bằng cách dùng khăn mềm lau sạch nướu sau mỗi lần bú hoặc ăn.
• Đưa trẻ đi khám khi cần thiết, đặc biệt nếu trẻ đã hơn 12 tháng tuổi nhưng vẫn chưa mọc chiếc răng nào, hoặc kèm theo các biểu hiện bất thường như biếng ăn, quấy khóc, sụt cân…

Cho trẻ bú mẹ đầy đủ

Chậm mọc răng ở trẻ thường không quá nghiêm trọng nếu được chăm sóc đúng cách. Việc bổ sung dinh dưỡng hợp lý, loại bỏ các yếu tố gây hại và theo dõi sát sao sự phát triển của trẻ sẽ giúp quá trình mọc răng diễn ra thuận lợi và tự nhiên. Nếu có dấu hiệu bất thường, đừng ngần ngại đưa bé đi khám để được tư vấn kịp thời ba mẹ nhé.